سیر تطورات تاریخی نسخ با تکیه بر مطالعه موردی نسخ از منظر فخررازی و علامه طباطبایی

نویسنده

  • رضا بنی اسدی استادیار گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
چکیده مقاله:

مسأله نسخ به عنوان یکی از مسائل مهم در حوزه علوم­ قرآنی از زمان های بسیار دور مورد توجه مفسران فریقین بوده است. از نیمه قرن دوم تا کنون، نگارش­هایی خواه مستقل و خواه در ضمن مطالب دیگر در زمینه ناسخ و منسوخ وجود داشته است. نوع نگاه مفسران به این مساله مبتنی بر ملاک ها، شرائط و اقسامی است که برای آن قائل هستند. پذیرش هر یک از ملاک­ها و پذیرش هر نوع شرطی، آثار خاصی در تفسیر قرآن­پژوهان به­جای خواهد گذاشت. این پژوهش به بررسی تطبیقی میان دیدگاه علامه طباطبایی از مفسّران برجسته شیعی و امام فخر رازی از مفسّران برجسته اهل سنت و اشعری مسلک، پیرامون پدیده نسخ پرداخته و نقاط اشتراک و اختلاف این دو مفسّر بزرگ را در مساله نسخ و ریز موضوعات آن بیان نموده است. آن­چه مسلّم است، این دو مفسّر از نظر اصل تحقق نسخ در قرآن، اختلافی با یکدیگر ندارند، بلکه اختلاف ایشان در دامنه نسخ و اقسام آن می­باشد که در این میان، برخی از این اختلافات مبنایی و برخی دیگر بنایی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

عبادت از دیدگاه فخررازی و علامه طباطبایی

چکیده عبادت خداوند، دلیل آفرینش انسان از سوی خداوند است. بر این اساس، مفسران مختلف چون به این اصطلاح رسیده اند به توضیح و تبین مطلب پرداخته‌اند. امام فخر رازی و علامه طباطبایی، از بزرگترین مفسران اهل سنت و تشیع می‌باشند؛ مسلما نوع نگاه این دو به موضوع عبادت، راهنما و راهگشای بسیاری از ابهامات در باب عبادت است و از طرف دیگر میزان نزدیکی و قرابت علمای اسلام از مذاهب مختلف را در خصوص مبانی دین نشا...

متن کامل

امکان وقوع نسخ در تشریع از نگاه علامه طباطبایی و آیت الله جوادی آملی

  چکیده «نسخ» به عنوان یکی از دانش­های قرآنی، از دیرباز مورد توجه مفسّران و قرآن­پژوهان شیعه و سنی قرار گرفته است. موضوع «نسخ» و امکان وقوع آن در قرآن کریم، از جهت ارتباط آن با شناخت تاریخ تشریع و قانون­گذاری و مراحل مختلف آن در اسلام، شیوه­ تربیتی این دین مبین و شناخت احکام نورانی آن، اهمّیّت ویژه­ای دارد؛ به همین دلیل، از عصر نزول تاکنون، همواره محلّ عنایت دانشمندان خاصّه و عامه بوده است. این مقا...

متن کامل

سیر تاریخی اجماع و تطورات فقهی آن

موضوع اجماع با خاستگاه سیاسی بعد از رحلت پیامبر گرامی(ص) مطرح و امامان معصوم شیعه نیز آن را جهت دادند. فقهای امامیه با الهام از پیشوایان دینی، در صورت کاشفیت از رای معصوم آن را پذیرفتند. اختلاف‌نظر در جزئیات، مبانی سه گانه حجیت و انحاء مختلف کاشفیت و حجیت انواع اجماعات محصل، منقول، مرکب، مدرکی و اجتهادی چالش‌انگیز شد. این مبانی و مباحث اصولی، در مقام عمل و استنباط فقهی تعدادی از آرای فقهی را مت...

متن کامل

ضوابط نسخ تدریجی آیات از دیدگاه علامه معرفت

نسخ تدریجی، مشروط و تمهیدی، از نوآوری‌های آیت‌الله معرفت و به‌معنای رفع و تغییر تدریجی حکم سابق است که اگر تغییر تدریجی حکم با تغییر شرایط باشد و لحاظ برگشت و اعاده حکم با برگشت شرایط شود، «نسخ مشروط» و اگر تغییر تدریجی حکم با لحاظ مقدمات و تمهیداتی برای رفع آن باشد، «نسخ تمهیدی» نامیده می‌شود. از آنجا که این نظریه در اواخر عمر وی مطرح شد، فرصت تبیین چارچوب کامل آن حاصل نشد، ازاین‌رو مانند نسخ ...

متن کامل

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 23  شماره 62

صفحات  105- 132

تاریخ انتشار 2019-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023